Jak nauczyć dziecko przegrywać?

Kochamy nasze dzieci wielką i bezwarunkową miłością. Chcielibyśmy aby miało w życiu łatwo, nie miało problemów i nigdy nie spotkały go żadne przykrości. Wam też maluje się taki idylliczny obrazek? Mogę Wam śmiało powiedzieć, że tak nie będzie NIGDY. Uczucie porażki jest dzieciom bardzo potrzebne, a od nas zależy jak ono sobie z nią poradzi. Tyle możemy jedynie zrobić.

Jest taki moment – kiedy dzieci ledwo odrosną od ziemi i zaczynają mieć styczność z innymi osobami to zaczynamy dostrzegać, że nie zawsze będzie miło i przyjemnie. Pierwsze próby można najczęściej zauważyć w piaskownicy,  kiedy Franio z zawziętością i złością w oczach wyrywa naszemu kochanemu syneczkowi ukochaną, czerwoną łopatkę.

Pamiętacie ten pierwszy raz?

Ja przeżyłam go okropnie. Byłam gotowa stanąć twarzą w twarz z rocznym dzieckiem i odebrać to trofeum, aby tylko moje dziecko nie poczuło się nieszczęśliwe. Już miałam plan wymiany na inne “dobro” w postaci plastikowej betoniarki. Jednak w ostatniej chwili się opamiętałam. Tak, moje dziecko wywinęło usta w podkówkę, po pulchnych policzkach spłynęły łzy jak grochy i chyba nigdy nie widziałam mojej córki tak nieszczęśliwej. Moje serce rozpadło się na pół.

Po chwili zastanowienia doszłam do wniosku, że nie będę ingerować w takie sytuacje chyba, że ktoś bije, szarpie lub gryzie moje dziecko. Czyli jeżeli dzieje jej się krzywda fizyczna będę jak lwica stawać za nią i jej bronić. Jednak tu efektem nie był uszczerbek na zdrowiu lecz uczucie porażki.

To był akurat pierwszy raz, ale na pewno nie ostatni

kiedy ktoś zrobi coś przykrego mojej córce. Moim zadaniem – jako rodzica jest nauka przeżywania tego nieprzyjemnego uczucia. Smutek, który zagościł na jej twarzy bardzo łatwo było mi nazwać- dlatego prosto było mi to wytłumaczyć, że “tak się zdarza i nie jest to miłe” i zwyczajnie ją przytulić.

Zaproponowałam też, że wspólnie podejdziemy i zapytamy czy “zbój” nie zamieni się na coś innego. A jeżeli już wychodzimy z placu boju to zwyczajnie prosimy o oddanie.

Sytuacja powtarzała się wielokrotnie w różnych konfiguracjach, również w takiej kiedy to ona zabrała coś innemu dziecku. Nie ingerowałam, a jedynie tłumaczyłam, że teraz smutek jest po drugiej stronie i czy pamięta jak to było kiedy ktoś jej coś zabrał i czy to było miłe uczucie. Chociaż dzieci to egocentrycy to z czasem takie tłumaczenie przynosi efekty.

Teraz kiedy chodzi do przedszkola podobnych sytuacji jest coraz więcej. Zauważyłam, że wiele dzieci ma ogromną potrzebę wygrywania. Często sama myśl o prawdopodobnej porażce paraliżuje je do tego stopnia, że niechętnie podejmują aktywność. To straszne kiedy 9- latka nie chce zagrać w grę rodzinną tylko dlatego, że przegra. Chęć wygrania jest duża, ale za to lęk przed przegraną jest tak wielki, że nie chce nawet spróbować.

Jak to zrobić żeby dziecko umiało przegrywać czyli dobrze znosiło porażki?

Jest to niewątpliwie trudne, ale trzeba zacząć już od małego- zdejmując właśnie ten przysłowiowy klosz znad głowy naszej pociechy.

Chwal mądrze 

Chociaż myślisz, że Twoje dziecko jest najwspanialsze na świecie i wszystko czego się dotknie zamienia się w przysłowiowe złoto – nie werbalizuj tego. Mądre pochwały służą budowaniu poczucia własnej wartości. Lepiej jest dokładnie obejrzeć dzieło, zainteresować się i zapytać o szczegóły powstawania rysunku niż od razu rzucić “To najpiękniejszy domek na świecie”.

Pamiętajcie, że tylko od Was usłyszy takie słowa i kiedy w przedszkolu Pani powie “Ładny obrazek, Mieciu” to będzie za mało.

Nie porównuj

Ani do rówieśników ani do innych dzieci. To, że ktoś coś umie wcale nie znaczy, że i Twoje dziecko powinno lub nie powinno tak robić. Działa to w obie strony: “O zobacz, Kazik umie jeździć na dwóch kółkach, a Ty nie”, “Ale jesteś zuch, Kazik nie umie jeździć na dwóch kołkach, a Ty tak”. Niestety oba stwierdzenia niekorzystnie wpływają na samoocenę dziecka i każde przeginanie nie jest dobre.

Przytul i nie dawaj rad

Po porażce dzieci są smutne. Jedyne czego potrzebują to przytulenia i przeżycia swoich emocji, rzadko kiedy usłyszą dobre rady. Lepiej będzie jeżeli same przepracują ten temat i wymyślą w jaki sposób mogą następnym razem wygrać. Gotowe rady często nie działają.

Naucz przegrywać

Doskonałym treningiem przegrywania są gry rodzinne. Każdy z nas ma pewnie dylemat czy “dać” dziecku fory i ułatwić wygraną. Ja nauczyłam się tej trudnej sztuki pracując w przedszkolu. Mam jedną zasadę- NIGDY NIE OSZUKUJĘ. Gramy do tej pory aż dziecku uda się wygrać. Jak to zrobić? Najlepsze są gry, w których nie mierzymy się np. na wiedzę lub sprawność fizyczną z małym dzieckiem.

Takie gry budują w dziecku fałszywe poczucie zwycięstwa i w końcu zorientują się, że je oszukujemy, co niekorzystnie wpłynie na samoocenę. Wybieram zawsze takie gry, w których decyduje szczęście (no i memo, bo w nim jestem akurat słaba i Lilka mnie notorycznie ogrywa). Chińczyk, Grzybobranie, Loteryjki, Czarny Piotruś- jest wiele gier, które dziecko może wygrać mając odrobinę szczęścia.

Nie traktujcie gry jako rywalizacji.

To ma być zabawa, a nie  turniej z medalami i fanfarami. W czasie gry nie podkreślam, że ważna jest wygrana tylko sama czynność grania jest fajna i to dobry pomysł na miłe spędzenie czasu.

To nie wygrana ma być celem, a sama czynność ma nam sprawiać przyjemność. 

Po zakończonej grze warto jest pogratulować wygranym, ale bez specjalnych fajerwerków. Nie reagujcie też przesadnie jeżeli dziecko wygra. Ok, wygrało teraz, a następnym razem komuś innemu się poszczęści. Przegrało? Ok, możemy zagrać jeszcze raz.

Mamy kilka takich gier, które lubimy i często w nie gramy. Nie przestawiamy pionków, nie daję dodatkowych rzutów kostką i nie udaję, że na karcie “5 pól do tyłu” jest napisane “do przodu”. Cały czas podkreślam, że fajnie spędzamy czas, jest wesoło i nie skupiamy się na tym kto wygra. Chociaż czasami muszę kopać męża pod stołem, bo jego chęć wygranej jest często bardzo silna- to udaje nam się kończyć gry bez płaczu. I o to chodzi:)

Tu macie parę rekomendacji:

A tu macie link Gra planszowa dla dzieci do 50 zł

a tu nasz Top – Najlepsze gry planszowe dla dzieci

A to nasi ostatni ulubieńcy:

Zanimatch od Djeco

Gra karciana, w której wygrywa ten kto ma więcej szczęścia i najszybciej pozbędzie się kart. Przydaje się również dobry refleks. Piękne ilustracje zwierząt na kartach przypominają mi książki obrazkowe. Do tego podczas gry dzieci mogą nauczyć się nowych nazw zwierząt.

Gra edukacyjna Djeco

Gra z retro ilustracjami może być wykorzystywana na kilka sposobów: Bingo, loteryjka obrazkowa, domino. A zadaniem graczy jest liczenie przedmiotów widocznych na kartach. Bardzo fajna gra edukacyjna, bo uczy dzieci liczenia i powiązania cyfry z liczbą. Do tego te obrazki…

Inni ulubieńcy:

tu macie wpis najlepsze Gry planszowe dla dzieci

a tu Gry planszowe dla dorosłych