fbpx

Jak wspierać poczucie własnej wartości u dzieci?

Każdy rodzic chciałby żeby jego dziecko miało wysokie poczucie własnej wartości. Natomiast wśród różnych porad możemy znaleźć artykuły, które głównie piszą o tym, czego nie robić. “Nie karaj”, “Nie bij brawo”, “Nie mów nie wolno” itd. A ja postanowiłam dziś Wam napisać, co konkretnie robić żeby mądrze wspierać poczucie własnej wartości.

Do napisania tego wpisu zaprosiło mnie LEGO

Co to jest “poczucie własnej wartości”?

Myślę, że jest to wewnętrzne przekonanie człowieka, że jest wartościowy, niezależnie od talentów, umiejętności, czy też sukcesów.

Podoba mi się też określenie Jespera Juula:

„Jestem w porządku i mam swoją wartość tylko dlatego, że istnieję”

Każde dziecko rodzi się z poczuciem własnej wartości, a później wiele zależy od nas.

Większość rodziców zupełnie nieświadomie, codziennie wspiera poczucie własnej wartości dzieci i to jest właśnie najpiękniejsze, bo jest to prawdziwe .

A ja napiszę Wam o moich sposobach, które też naturalnie wynikają z naszego stylu wychowania.

1. Spójrz na siebie z empatią

Myślę, że najtrudniej jest wspierać w dziecku poczucie własnej wartości, kiedy, my rodzice, mamy ją na niskim poziomi. Jeżeli dostrzegacie u siebie taki problem, to warto skonsultować się z psychologiem lub psychoterapeutą. Specjalista przepracuje z Wami wszystkie kwestie i da Wam narzędzia, które pomogą wspierać Wasze dzieci.

2. Poświęcanie dziecku niewartościującej uwagi

To jest właśnie ciekawe – aby wspierać poczucie własnej wartości, trzeba zapewnić niewartościującą uwagę.

Co to jest? Jest to pełna akceptacja zachowań dziecka, kiedy ciągle go nie chwalimy, nie motywujemy nagrodami. Po prostu jesteśmy i doceniamy to, że dziecko jest. Wpojono nam, żeby dzieci chwalić na każdym kroku i nagradzać, bo inaczej nie będą się starać. Będą się starać, ale nie dlatego, że chcą – tylko po tę nagrodę. Albo będą robić coś, bo mama lub tata będzie zadowolona.

Niewartościująca uwaga jest wtedy, kiedy dziecko weszło na najwyższą drabinkę i krzyczy do nas: “Mamo, spójrz” i ma ten charakterystyczny uśmiech na twarzy, który świadczy o wielkim szczęściu i zadowoleniu. Nie oczekuje od nas, że my będzie krzyczeć “Super, brawo! W nagrodę kupię Ci lody” tylko czeka na nasze spojrzenie, niewartościującą uwagę i powiedzenie np. “Widzę Cię! Wszedłeś na najwyższy stopień drabinki!” Dziecko samo w sobie wytworzy tę dumę i będzie wiedziało, że rodzic ZAWSZE jest dla niego. Po takich sytuacjach ja często też pytam: “Jak się czułaś tam na szczycie? “Czy było trudno tam wejść?” “Czy następnym razem chcesz poszukać jeszcze wyższej”

3. Uczenie wyrażania własnych uczuć i nazywanie emocji

Kolejny sposób, którego też nas nikt nie nauczył. Mam wrażenie, że niektórzy rozróżniają tylko smutek, szczęście i złość. Przecież istnieje wiele innych, których odczuwanie powoduje w nas dyskomfort, bo nie wiemy do końca co czujemy.

U nas każda rozmowa na ten temat zaczyna się zazwyczaj od słów “Dziwnie się czuję…” i wtedy wiem, że możemy porozmawiać. Nazywanie emocji jest naprawdę czymś trudnym, a nauczenie tego dziecka może być wyzwaniem.

My często używamy dwóch słów i robimy z nich jedno np. trochę się boję i cieszę na nową aktywność i łączymy to w “bocieszę się” (ten sposób jest z książki Kacper i Emma najlepsi przyjaciele KLIK).

O ile łatwo jest nazwać takie emocje, które widać jak: strach, złość, radość. To kiedy emocje łączą się, to robi się trudniej np: radość i strach często towarzyszy dzieciom razem i może na przykład powodować wstyd. Czyli w sytuacji, kiedy dziecko bardzo czeka na jakąś atrakcję, a trochę się boi to te dwie emocje mogą spowodować, że dziecko schowa się za nami, będzie się wstydzić nowej osoby lub wyjść z auta itd. A u dorosłych te same emocje, czyli radość i strach mogą powodować poczucie winy (znane wielu mamom).

Aby dzieci miały wysokie poczucie własnej wartości warto mówić, że wszystkie emocje są dobre. Ja też tak mówię, że dobrze jest się złościć i nie ma czegoś takiego jak emocje pozytywne (które oczywiście częściej są pożądane) i negatywne (które często chcemy zdusić w zarodku).

Niestety nie jest to takie łatwe, bo kiedy nie pozwolimy dziecku odczuwać złości, smutku, rozczarowania, to może być tak, że słabiej zacznie wyrażać również radość, zadowolenie itd. Emocje przyjmujemy w całości!

4. Pozwalać dokonywać samodzielnych wyborów

Jedno z moich ulubionych, bo mnie również uczy tego żeby akceptować czyjeś wybory bezwarunkowo. Oczywiście wszystko w ramach rozsądku. Zaczynając od jedzenia (BLW), przez ubieranie się (jak dzieci były mniejsze i była kiepska pogoda to dawałam 2 zestawy do wyboru) po trudniejsze decyzje, takie jak zajęcia dodatkowe. Staram się też umożliwiać sytuacje, kiedy dziecko samo może coś wybrać, np. deser w kawiarni, czy książkę w księgarni.

5.Wspierać samodzielność i samoobsługę

Samodzielne ubranie się dziecka, czy też samodzielne umycie wpływa bardzo pozytywnie na poczucie własnej wartości. Znaczy dla dziecko tyle co: “Potrafię, umiem, jestem wystarczalny”. Wiele razy przymykałam oko na krzywo zapiętą koszulę, po to aby nie zepsuć tego efektu. Później dziecko samo widziało w lusterku, że jest krzywo i szybko się poprawiało. Gdybym od razu powiedziała, że “Super, ale krzywo się zapiąłeś”, to dziecko zapamięta tylko “Krzywo się zapiąłem” i możliwe, że nie będzie chciało podejmować prób.

trudny wybór: czekolada, czy spienione mleko?

6. Zabawy wspierające poczucie własnej wartości

Zabawy z ogrywaniem ról są bardzo dobrą okazją właśnie do tego. Najczęściej dziecko jest tym bohaterem, którego trzyma w ręku, a my mamy możliwość z nim “rozmawiać” na innym poziomie niż robimy to zazwyczaj. W czasie zabawy dziecko ma możliwość, być kim chce: piosenkarką na kolorowej scenie, fotografką, naukowcem, lekarzem. A my możemy ich umacniać, że mogą być kim tylko chcą. Ja mam dwa sposoby zabawy: czynny i bierny. Czasami uczestniczę, coś dopowiadam itd. A czasami daję dziecko całkowitą dowolność i nawet się nie odzywam – taka zabawa też daje dziecku poczucie i wspiera poczucie własnej wartości, bo mama czy tata robi to co ja chcę.

Bawimy się nowymi kostkami LEGO, które można zabrać wszędzie ze sobą, bo są kieszonkowych rozmiarów. W każdym zestawie jest mała laleczka, zestaw klocków i instrukcja. Możecie się wcielić w: kucharkę Stephanie, chemiczkę Olivię, weterynarz Mia, fotografkę Emmę, piosenkarkę Andreę. Wszystkie kostki można ze sobą łączyć i dokładać klocki z innych zestawów LEGO.

7. Doceń wysiłek dziecka, a nie tylko efekt

Bardzo często widzimy tylko efekt końcowy i nie zdajemy sobie sprawy, ile ktoś musiał nad tym pracować. Czasem jest nawet tak, że dzieci nie są zadowolone z efektu końcowego, bo włożyły tak dużo wysiłku. Za każdym razem jak widzę doskonałą pracę, piękny występ, czy wielką budowlę staram się doceniać pracę i wysiłek a nie “piękną wieżę”. Po prostu nazywam to co, dziecko zrobiło i dopytuję. Jest to trudniejsze od powiedzenia “Super wieża”, ale daje więcej satysfakcji dziecku i uczy je, że wysiłek jest ważniejszy niż sukces. Takie podejście przygotowuje na łagodniejsze zniesienie porażki.

8. Po prostu być i poświęcać czas dzieciom

Niby takie proste, a jednak nie zawsze się udaje żeby znaleźć czas na wspólne czytanie, przytulanie, rozmowę, a czasem nie trzeba nic więcej.

Wspieranie poczucia własnej wartości nie jest może łatwe, ale zdecydowanie tego warte. Dzięki nam i naszemu otoczeniu (nasi bliscy, przedszkole, szkoła) dzieci mają okazję żeby wyrosnąć na ludzi, którzy też kiedyś przekażą te wartości swoim dzieciom.

Zdjęcia powstały w słodkiej kawiarni Słodko, a zdjęcia zrobili nam Maciejimałgosia.

Komentarze

    Bardzo wartościowy tekst. Przeczytałam i postaram się zapamiętać . Warto poświecić czas dziecku aby go nie „zepsuć „ . Pozdrawiam Ania

    To jest trudna i skomplikowana sprawa. Ja mam wrażenie po 20 kilku latkach, że wyrasta nam spora grupa ludzi która ma ogromne poczucie własnej wartości tylko niewspółmierne do jakichkolwiek umiejętności. Świetnie się potrafią sprzedać ale już nie potrafią pracować. Zostali wychowani w przekonaniu o swojej świetności ale brak edukacji, wiedzy. To problem zwłaszcza w dużych miastach. Warto wpajać faktyczne poczucie umiejętności, współmierne do możliwości.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

SMARTPARENTING - nebule.pl dla rodziców, którzy chcą wiedzieć więcej

Bądź z nami na bieżąco
Dołącz do nas na Facebooku
NEBULE NA FACEBOOKU
Możesz zrezygnować w każdej chwili :)
close-link