Co to jest lapbook i dlaczego może ułatwiać naukę, zamieniając ją w przyjemną zabawę?

Lapbook to samodzielnie tworzona “książka”, zapewniająca przyjemność podczas tworzenia i przy okazji ułatwiająca zapamiętywanie informacji. To także sposób na uczenie się ich wyszukiwania, gromadzenia i klasyfikowania. Kreatywność podczas tworzenia lapbooków sprawia, że dzieci szybciej się uczą, a sam proces nauki staje się przyjemnością, a nie uciążliwością.

Co to jest lapbook?

Choć brzmi jak zaawansowane urządzenie, o którym jeszcze nie słyszeliście, lapbook po polsku to po prostu książka, którą tworzy się samodzielnie. Już nasze pokolenie robiło takie rzeczy od przedszkola, spinając zszywkami swoje rysunki, które miały tworzyć opowiadanie obrazkowe.

Dziś wiedza psychologiczna i narzędzia, jakimi dysponujemy, sprawiają, że lapbooki mogą być nie tylko dużo bardziej zaawansowane, ale także wykorzystywane do efektywnej nauki. Włączają one do procesu uczenia się wiele obszarów mózgu, które współpracując ze sobą, ułatwiają skuteczne zapamiętywanie, bez nudnego zakuwania, które nie przynosi żadnych korzyści. Lapbook nie tylko umożliwia gromadzenie informacji, ale ich uzupełnianie i poszerzanie wiedzy.

Lapbooki do mojego wpisu przysłały czytelniczki

Czego można się z nich nauczyć?

Tu mogłabym odpowiedzieć jednym wyrazem: WSZYSTKIEGO. Do widzenia😊. Serio! Z lapbookiem dziecko nauczy się zarówno pierwszych liter, jak i wzorów chemicznych, czy utrwali treść „Pana Tadeusza”! Tworzenie fiszek, notatek czy uwag w swojej własnej książce sprawia, że wiedza sama wchodzi do głowy, bez konieczności smętnego ślęczenia nad materiałami.

Samo poszukiwanie wiedzy staje się pasjonujące i interesujące.

Tak to wygląda w prawdziwym, pozaszkolnym życiu, kiedy się czymś interesujemy lub po prostu chcemy zgłębić temat. Wyszukanie informacji, jej przetworzenie na notatkę czy zgrupowanie w większą całość sprawia, że zostaje ona w głowie.

Nie zapamiętana jak wiersz, ale przez to, że jest zapisywana, przetwarzana, kategoryzowana, staje się wiedzą. Żadne dziecko nie ma w naturze ślęczenia nad książkami, ale ten sposób nauki to zupełny game changer!

Dlaczego z lapbookiem nauka przychodzi łatwiej?

Najważniejszym powodem, dlaczego z lapbookiem nauka jest łatwiejsza, jest przyjemność, jaka płynie z jej przyswajania. Niestety polska szkoła nie wzbudza w dzieciach pragnienia pogłębiania wiedzy. Jest opresyjna, pełna testozy i oceniania, co, jak dziś już wiemy, jest zaprzeczeniem efektywnego nauczania.

By nauka była skuteczna, a wiedza zostawała w głowie na długo, musi wiązać się z przyjemnością!

Przyjemność to jednak niejedyny powód, dla którego ten sposób nauki jest efektywny. Tworzenie książek angażuje wiele części mózgu i zmusza je do pracy ze sobą. Można w ogromnym uproszczeniu powiedzieć, że dzięki nim, informacje wkładane są do wielu szuflad naraz, a nie do tej jednej, odpowiedzialnej za pamięć. Dzięki temu znacznie łatwiej je przywołać, gdy są potrzebne! Do tworzenia lapbooka potrzebna jest:

• kreatywność,
• wykorzystanie zdolności manualnych,
• pomysłowość,
• umiejętność wyszukiwania informacji (i potwierdzania ich źródeł), ale także ich gromadzenia, przetwarzania i kategoryzowania,
• emocje!

 Każda z tych czynności sprawia, że informacja zapisuje się w różny sposób i nagle jest już utrwalona. Staje się prawdziwą WIEDZĄ, a nie zwykłym, krótkotrwałym przyswojeniem na zaliczenie sprawdzianu.

Z czego powinien składać się lapbook?

Jak ma wyglądać lapbook? Sky is the limit! Właśnie o to chodzi! Może być to kartka papieru z naklejonymi fiszkami i notatkami, albo prawdziwa książka. Nie tyle forma ma znaczenie, co sam pomysł na nią i na informacje, które mają być tam zawarte! Może być to plakat, teczka czy spięte ze sobą kartki papieru. Gdy wyjaśnicie dzieciom, na czym polega uczenie się z lapbookiem, wyposażcie je w narzędzia, których potrzebują, jak materiały plastyczne i laptop do pozyskiwania informacji i pozwólcie im tworzyć. Gwarantuję, że będziecie zaskoczone/eni ich kreatywnością i zaangażowaniem.

Starsze dzieci, które mają w ten sposób opanować jakiś materiał, często się zniechęcają, sądząc, że to dodatkowa rzecz, którą muszą zrobić oprócz nauki. Trzeba im wyjaśnić, że tak nie jest.

Tworzenie lapbooka jest właśnie nauką!

Niech same sprawdzą. Możecie im podpowiedzieć by, zamiast uczyć się jednego tematu z historii, stworzyły lapbooka dotyczącego jego treści. Będą zaskoczone, że gdy książka będzie gotowa, wiedza będzie już w głowie, a nawet jeśli coś wypadnie, one doskonale będą wiedzieć, gdzie szukać brakujących informacji.

Jak go zrobić – pomysły!

Żeby dzieci zrozumiały ideę lapbooka, warto pierwszy zrobić razem. Nastolatkom – tak, tak, one też mogą się uczyć w ten sposób – można pokazać pomysły w Internecie, by się zainspirowały.

Lapbook, czyli zrób to sam/a!

• Lapbook wykonany z materiałów plastycznych

Tu bazą jest „teczka”, którą wykonuje się z kartki A3. Może być ona złożona na pół lub tworzyć zamykaną „książeczkę”. A co w środku? Z papieru można wykonać kieszonki, zakładki, wskaźniki, jak na zegarku czy schowki na notatki. Wszystko z kolorowego papieru, sznurków za pomocą pisaków, kredek i nożyczek.

• Lapbook w formie prawdziwej książki

Jestem zwolenniczką wykorzystywania współczesnych możliwości, dlatego lapbook w formie książki jest świetnym pomysłem! Jak to zrobić? Tworząc własną fotoksiążkę, gdzie dzieci nie muszą się ograniczać do zdjęć, ale mogą tworzyć własne komentarze, notatki czy wstawiać ciekawe grafiki! Kreatory fotoksiążek dają w tym zakresie ogrom możliwości.

Po stworzeniu takiej książki można ją wydrukować i korzystać z wiedzy w niej zawartej. Takie książki świetnie nadają się także do prezentowania własnych pasji i pogłębiania wiedzy na jej temat. Tu macie wpis o lapbooku – fotoksiążce

Jak włączyć tworzenie lapbooków do nauki szkolnej?

Nauka poprzez zabawę sprawdza się nie tylko u najmłodszych. Nawet dorośli szybciej przyswajają wiedzę, jeśli przy tym odczuwają przyjemność.

Przykładem są najlepsze szkoły językowe, które tworzą grupy dla dzieci i dorosłych, w których każdy czuje się dobrze, a nauka polega między innymi na grywalizacji, włączeniu do procesu tablic multimedialnych, telefonów, a u maluchów ciekawych gadżetów – naklejek, latarek, piłek i zabaw ruchowych. Lapbooki świetnie wpisują się w ten klimat! Choć do zmian w edukacji na poziomie szkolnym jeszcze długa droga, możemy dzieciom pomóc na każdym etapie!

Lapbooki dla przedszkolaków

Czego mogą się maluchy nauczyć z lapbooków? Kolorów, słówek w różnych językach, cyfr i liter, rysowania itp. Oczywiście będą przy tym potrzebowały pomocy, ale przy tworzeniu swoich lapbooków, świetnie wykształcą sobie sprawność motoryki małej i wpoją przyjemność uczenia się oraz metody, które przydadzą się w dalszej edukacji.

Lapboooki dla klas 1-3

Zmorą dla wielu dzieci w tym czasie jest tabliczka mnożenia, która w formie lapbooka z pewnością łatwiej zostanie w głowie! Z lapbookiem w tym czasie dzieci nauczą się czytać, pisać i liczyć, rozwijając swoją kreatywność, pomysłowość i czując satysfakcję z dzieła, które stworzyły.

Lapbooki dla młodszych i starszych nastolatków

Szkoła podstawowa w starszych klasach, ale także średnia wymaga, by dzieci były dobre we wszystkim. To niemożliwe i frustruje nastolatki. Bo życie to nie tylko nauka. Oni muszą się w tym czasie uczyć funkcjonować społecznie, przebywać z rówieśnikami. Dlatego lapbooki warto wykorzystywać do szybszego uczenia się, zwłaszcza tam, gdzie nauka nie zawsze wchodzi łatwo. Duże sprawdziany z historii, biologii czy geografii, potrafią przytłoczyć.

Podzielenie tej wiedzy na mniejsze partie i stworzenie z nich pogrupowanych informacji w formie lapbooków nie tylko ułatwi naukę, ale także sprawi, że nie będzie aż tak obciążająca dla dzieciaków.

Lapbooki możecie wykorzystać też sami do samokształcenia. Są świetnym sposobem na naukę języków! Wypróbujcie tę metodę i dajcie znać, jak Wam się podoba!